ÜSTÜN YETENEKLİ ÇOCUKLAR HER ZAMAN BAŞARILI OLMAK ZORUNDA MI?
Çocuklarının üstün zekalı olduğunu öğrenen ebeveynler, çocuklardan her zaman başarılı olmasını beklerler. Bunu bir avantaj olarak görerek, bu durum ile başarının eşit olduğunu düşünebilirler. Fakat üstün zekalı olmak her zaman başarıyı beraberinde getirecek diye bir şey söz konusu değil. Üstün zekalı çocuğa ilişkin yaygın olarak kabul edilen birçok yanlış algıyı ortadan kaldırmanın zamanı geldi.
Üstün yetenekli çocuklar okulda her zaman başarılı olmazlar
Üstün zekalı olmak, okulda veya daha sonraki yaşamda başarının garantisi değildir. Pek çok farklı nedenden dolayı, üstün zekalı bir çocuk her zaman testlerde iyi puan alamaz, her ödevde başarılı olamaz veya ödevini teslim edemez. Ortalamanın üzerinde yeteneklere sahip olmasına rağmen, üstün yetenekli bir çocuğun eğitim ihtiyaçları uygun şekilde karşılanmazsa okulda başarı gösteremeyebilir. Okulda başarısız olan ya da okulu bırakmak isteyen birçok üstün zekalı çocuk olduğu da bir gerçektir. Önemli olan onların ihtiyaçlarına uygun koşullarda ve sistemde eğitim görmeleridir. Onların bu özellikleri doğru beslenmezse sanılanın aksine başarısızlık kaçınılmaz olabilir.
Üstün yetenekli çocukların öğrenme güçlüğü olabilir
Her çocukta olduğu gibi, üstün zekalı bir çocuk da okulda öğrenme güçlüğü çekebilir. Öğrenme güçlüğü çeken üstün yetenekli çocukların gelişmiş yetenekleri, genellikle öğrenme güçlüğünü maskeleyebilir. Bu sebepten üstün zekalıların öğrenme güçlüğü konusu, neredeyse hiç ele alınmaz. Ama zaten okul başarısı bir değerlendirme alanı değildir. Onların kim oldukları okul başarılarından daha önemlidir.
Başarıyı Sahiplenme Eksikliği
Sahiplenme olmadan üstün yetenekli çocuklar çabaları ve sonuçları arasındaki bağlantıyı öğrenemezler ve bu bağlantı olmadan sonuçlarından gurur duyamazlar. "İyi yaptım çünkü çok çalıştım" diyemezler. Bu durum her zaman çaba harcamadan başarılı olacakları inancını geliştirebilir. Çalışmadan ya da ekstra efor sarfetmeden gelen başarılara olan alışkanlık yüzünden ileride başarılı olmak için ne yapacaklarını bilmeyen bireyler haline gelebilirler. Bu durum kimi zaman başarısızlık ile sonuçlanabilir. Doğuştan gelen bu yetenekleri, her zaman başarılı olmak için yeterli olmayabilir. Diğer akranlarının aksine birçok şey onlara çok kolay geldiğinden, kimisi gerçekten başarılı olmalarını sağlayacak çok çalışma, sabır, azim, disiplin gibi becerileri öğrenemezler. Üstün zekalılık çocukların harika şeyler başarmasına fırsat olduğu kadar bazı becerileri de bu şekilde eksik bırakabilir.
Etiketlemeyin
Çocukları üstün zekalı olarak etiketlemek, üzerlerinde gereksiz bir baskı oluşturur. Yapılan bu etiketler onları daha çabasız hale getirebilir. “Üstün yetenekliyim, her şeyi başarırım” düşüncesine kapılabilir. Bu fazla kapılma duygusu en ufak bir başarısızlığa tahammülü düşürebilir. Üstün yetenekli çocuklar, ancak doğal yeteneklerinin bulunduğu alandan zevk alırlarsa, yeteneklerinin peşinden gitmeyi seçerlerse, yeteneklerini en üst düzeye çıkarmak için gerekli becerileri geliştirirlerse ve yeteneklerini tam olarak gerçekleştirmek için her türlü çabayı gösterirlerse gerçek başarıya ulaşabilirler. Bunun bilincini onlara aşılamanız gerekir. Yeteneklerinden haberdar olabilirler ama bunu sürekli tekrarlamak doğru bir yaklaşım olmayacaktır. Üstün yeteneklerini doğru değerlendirmek ve alanlarını keşfetmek için yardımcı olabilirsiniz. Fakat tamamen kontrolü ele almamanız gerekir. Bu yolu çizmesi için elinden tutabilirsiniz ama yolu siz çizmemelisiniz. Doğru eğitim ve doğru yaklaşımla yanında olun ama etiketi koymayın ve üstün yetenekli lafını kelime hazinenizden silin.Hayallerinizi çocuklarınız üzerinde gerçekleştirmeyin.
Çocuklarınız üstün yetenekli değilse de sorun değil çünkü henüz keşfedilmemiş yetenekleri olabilir ve yine de ellerinden gelenin en iyisini yapıp başarılı olabilirler. Her insan her alanda başarılı olmak zorunda değil.
Hiç kimse çocuğunun ne kadar yetenekli olduğunu bilemez. Önemli olan çocuklarınızın yeteneklerini keşfetmelerine ve gerçekleştirebilecekleri her şeyi yapmalarına yardımcı olmaktır.
